Eğer kilo vermek istiyorsanız bilmeniz gereken bazı terimler vardır. Vücut kitle indeksi yani diğer bir adıyla Beden kitle indeksi ( BKİ – BKI ) kilo vermek isteyen kişilerin muhakkak duyduğu bir terimdir. Beden kitle indeksi ve vücut kitle indeksi aynı şeyi ifade eder.
Vücut kitle indeksi hesaplama aracı
BKİ Hesaplama Aracı
Beden kitle indeksinizi kolayca hesaplamak için aşağıdaki aracı kullanabilirsiniz. Eğer ben bu formülü hep aklımda tutmak isterim derseniz, yazının ilerleyen kısmında formül verilecektir ve çok kolaydır. Siz de kendiniz her an vücut kitle indeksinizi hesaplayabilirsiniz.
Vücut Kitle İndeksi Hesaplama Aracı
Vücut kitle indeksi ne demek?
Vücut kitle indeksi, bir kişinin kilosunun boyuna göre ölçülmesini ifade eder. Yani boyunuz ve kilonuzun orantılı olduğunu ifade eden bir ölçümdür.
Vücudunuzda yağ miktarı artıyorsa vücut kitle indeksi de artar. Yani vücut kitle indeksi seviyeniz fazlaysa vücudunuzda fazla yağ vardır ve kilo vermeniz gerekiyor demektir.
Vücut kitle indeksi vücuttaki yağı da gösteren bir birim hesaplama olduğu için sağlık riskini de belirlemeye yardımcı olur. Bu nedenle beden kitle indeksi (BKI), kilolu ve obez olan kişileri taramak için sağlık kurumlarında kullanılmaktadır. Bu kişilerin sağlık riskini değerlendirirken önemli bir faktör ve belirleme aracıdır.
BKI Beden kitle indeksi değerleri?
Vücut kitle indeksi veya diğer adıyla beden kitle indeksi (BKI) Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’nün belirlediği sınırlara göre BKI sınırları aşağıdaki gibidir:
18.5 altı : Düşük Kilolu
18.5-24.9 arası : Sağlıklı Kilo
25-29.9 arası : Aşırı Kilolu
30 ve üstü : Obez
Bu değerler yaşa göre değişmektedir. 40 yaşındaki birinin metabolizma hızıyla 20 yaşında birinin metabolizma hızı aynı değildir. Bu nedenle izin verilen BKI değeri de yaş ilerledikçe yükselir. Aşağıdaki tabloda yaşa göre değişen beden kitle indeksi değerlerini inceleyebilirsiniz. Böylece herkes gibi tek kalıba girmeye çalışan biri değil, vücudunuzu tanımış biri olarak sizin için olması gereken kilonuzu korumaya çalışırsınız.
Beden kitle indeksi her ne kadar kilo kontrolünün en iyi ölçülerinden biri olsa da vücut kompozisyonu hakkında başarılı değildir. Çünkü çok yağlı birisinin beden kütle indeksi ile, kaslı birininki aynı çıkabilir. Ama bu yağlı birinin sağlıklı olduğunu göstermez, kaslı kişinin de sağlıksız olduğunu belirlemez.
Bu nedenle BKI değeri genel olarak doğru sonuçlar vermekle beraber kişiye özel durumlarda yanılma payı da olabilir. Eğer kendinizde kemik, kas veya yağ yoğunluğu açısından farklı şekilde şüpheleniyorsanız, doktorunuz vücudunuz için birebir ölçüm yapsın.
Beden kitle indeksi hesaplama (BKİ Hesaplama)
Vücut kitle indeksi hesaplama
BKI değeri çok kolay bir şekilde hesaplanır. Size yazımızda hem her yerde manuel şekilde yapabilmeniz için hesaplama yönetimi anlatacağız hem de şimdi otomatik olarak hesaplayacağınız aracı paylaşacağız. Önerimiz nasıl hesaplandığını da aklınızda tutarak kilo seviyenizi ara ara kolayca kontrol etmenizdir.
BKI hesaplaması için 2 adet veriye ihtiyaç vardır: Boyunuz ve güncel kilonuz. Boyunuzu ve kilonuzu ölçtükten sonra bir sonraki resimde paylaşılan şekilde kolayca hesaplayabilirsiniz.
BKİ Tablosu (Beden Kitle İndeksi Tablosu)
Aşağıda verilen tabloda BKİ hesaplama formülü anlatılmaktadır. Aşağıdaki verilen değerlerden de olması gereken beden kütle indeksi değerlerini inceleyebilirsiniz.
BKI tablosu ve değerleri gelişmekte olan çocuklar, gençler ve gebeler için farklı sonuçlar çıkarabileceğinden dikkatle değerlendirmelidir. Çünkü onların vücudu normal bireylerden farklıdır.
Tabloyu yorumlamakta zorlanan kişiler için aşağıda örnek BKİ hesaplama sorusu bir kişi üzerinden cevaplanmıştır. Siz de kendi BKİ değeri hesaplamayı kolayca yapabilirsiniz.
Örnek BKI Hesaplama Sorusu
160 cm boyunda ve 56 kg ağırlığında 25 yaşında bir bayanın beden kütle indeksi nedir?
56
BKI = ———— = 21,9’dur.
1.6×1.6
Yaşına göre sağlıklı BKI aralığı 20-25 arasıdır. Bu kişi gayet sağlıklıdır.
Yaşa Göre BKİ Değerleri Nelerdir?
Yazımızın başında yaş ilerledikçe BKİ’nin değişebildiğinden bahsetmiştik. Bununla ilgili yaşa göre BKİ değerleri tablosu paylaşarak kendiniz için en uygun değeri bulmanıza yardımcı olmak istedik.
Tabloda görüldüğü gibi yaşa göre beden kütle indeksi değer aralığı ilerlemektedir. Bunun nedeni metabolizma hızı, hareket seviyesi ve vücudun yaş ilerledikçe değişmesidir.
Yüksek vücut kitle indeksinin getirdiği problemler nelerdir?
Beden kütle indeksi yani vücut kitle indeksi sağlık problemi yaşayan kişilerin risklerini belirlemeye yardımcı olduğundan bahsetmiştik. Peki bu riskler nelerdir?
- Yüksek kolesterol ve lipit bozuklukları
- Tip-2 diyabet
- Kalp hastalıkları
- Ani felç
- Yüksek tansiyon
- Farklı kanser türleri
- Safra kesesi rahatsızlığı
- Horlama ve uyku apnesi
- Prematüre ölüm
- Osteoartrit ve eklem hastalıkları
Tüm bu hastalıkların ve çoğu hastalığın sebebi BKI’nin yüksek olması değil kilonun yüksek olmasıdır. BKI zaten kiloya bağlı bir değerdir. Kilo ise sağlıklı besinlerle yükselmez. Sağlıksız, yağlı ve katkı maddeli hazır gıdalar aşırı tüketildiği için yükselir. Yani tüm hastalıkların başı hareket etmemek ve sağlıksız beslenmektir. Ne yazık ki insanlar kilo verdikten sonra bile sağlıksız beslenmeye devam ediyor. Bu nedenle çoğu sorun çözülse de beslenmeye dayalı problemler devam ediyor. Muhakkak bu konuda hakkında detaylı düşünülmeli ve sağlıklı bir yaşam tarzını rahat bir yaşlılık için benimsemeliyiz.
Ayrıca bu riskler belirlenirken kişinin sigara içip içmeme, cinsiyet, yaş, menopoz durumu vb. gibi diğer durumları da değerlendirilir:
BKİ Persentil ne demek?
Yukarıda verdiğimiz değerlerin çocuklar için kullanılmaması gerektiğini anlatmıştık. Çocukların gelişiminin takibi ise BKİ Persentil yani Çocuk Beden Kitle İndeksiyle incelenir. Persentil büyüme eğrisi demektir. Çocuklara özel bki büyüme eğiriyle bebeklerin, çocukların gelişimleri incelenir.
Aşağıda kız ve erkek çocukları için BKİ persentil tablosu verilmiştir. İnceleyerek kolayca bilgi sahibi olabilirsiniz. Ama en iyisi bu konuda çocuk doktorunun takip etmesidir. Biz sadece çocuğumuzun obez olmasına karşılık genel olarak takip edip, bilinçli anne-baba olmaya çalışalım.
Verilen tablo nasıl değerlendirilmelidir?
1 . eğri (p): Gelişimi çok çok kötüdür mutlaka aile ve doktor tarafından araştırılmalıdır.
1-3. eğri (p): Gelişimi çok kötüdür mutlaka aile ve doktor tarafından araştırılmalıdır.
3-15. eğri (p): Gelişimi hafif kötüdür araştırılabilir.
15-97. eğri (p): Gelişimleri normal kabul edilir.
97-100. eğri (p): Gelişimi fazla iyidir mutlaka araştırılmalıdır.
BKİ hayatımızı nasıl düzenlemelidir? Beden Kitle İndeksi ne işe yarar?
Vücut kitle indeksi veya diğer adıyla beden kitle endeksi bizim sağlıklı bir kiloda olup olmadığımız takip etmenin ölçüsüdür. Dolayısıyla muhakkak arada kilomuza göre ölçmemiz gereken bir birimdir. İnsan kendinin de doktoru olmalıdır. Bu nedenle bu bilgiler çevremizin ve kendi doktorumuz olma da en önemli yardımcılarımızdır.
